Refki Morina, ish-kolonel i Policisë së Kosovës, ka zbuluar format e ndryshme të luftës hibride që Serbia po ushtron ndaj Kosovës, duke përdorur mjete jo-ushtarake dhe operacione të ndërlidhura me qëllim të destablizimit dhe cenimit të sovranitetit të Kosovës.
Sipas Morinës, këto përfshijnë fushata dezinformimi dhe propagande përmes mediave të kontrolluara nga Serbia dhe rrjeteve sociale, përhapjen e lajmeve të rreme për krijimin e panikut dhe ndarjeve etnike, si dhe nxitjen e tensioneve etnike dhe mbështetjen për struktura paralele në veri të Kosovës.
Morina thekson edhe luftën diplomatike që Serbia zhvillon për të tërhequr njohjet ndërkombëtare të Kosovës. Ai bën thirrje për vëmendje dhe përgjigje efektive ndaj këtyre kërcënimeve komplekse.
Postimi i plotë
Format e luftës hibride që Serbia ushtron ndaj Kosovës janë të shumta, komplekse dhe të ndërlidhura, duke përfshirë mjete jo-ushtarake dhe operacione të ndërthurura që synojnë destabilizimin, cenimin e sovranitetit dhe minimin e shtetësisë së Kosovës.
Disa nga format e luftës hibride serbe ndaj Kosovës:
– Dezinformimi dhe propaganda;
Fushata të qëllimshme në media të kontrolluara nga shteti serb dhe në rrjete sociale që përhapin narrativa anti-Kosovë.
Përhapja e lajmeve të rreme (fake news) për të krijuar panik, ndasi etnike apo për të diskredituar institucionet e Kosovës.
Ndikimi në opinionin publik ndërkombëtar që Kosova të paraqitet si vend i pasigurt apo jo-stabil.
– Nxitja e tensioneve etnike;
Mbështetje direkte dhe indirekte për strukturat paralele në veri të Kosovës.;
Inkurajimi i protestave, sulmeve dhe akteve të dhunshme nga grupe serbe ndaj Policisë së Kosovës, KFOR-it apo qytetarëve shqiptarë.
Instrumentalizimi i kishës ortodokse për qëllime politike dhe nxitje të ndasive fetare e kulturore.
– Operacionet kibernetike;
Sulme kibernetike ndaj institucioneve të Kosovës (faqe qeveritare, databaza, rrjete të komunikimit).
Aktivitet në rrjetet sociale përmes llogarive të rreme për të manipuluar opinionin publik.
– Ndikimi ekonomik
Mbështetje për biznese që operojnë në mënyrë të paligjshme në zonat me shumicë serbe.
Përdorimi i ndihmave ekonomike dhe financimeve nga Serbia për të mbajtur kontroll mbi komunitetin serb në Kosovë.
Ndërhyrje në tregun e brendshëm dhe ndalesa administrative për produktet e Kosovës.
– Luftë diplomatike
Fushata për të tërhequr njohjet ndërkombëtare të Kosovës.
Bllokim të anëtarësimit të Kosovës në organizata ndërkombëtare (INTERPOL, UNESCO, Këshilli i Evropës).
Shfrytëzimi i aleancave me shtete si Rusia, Kina dhe vende të tjera që nuk e njohin Kosovën.
– Infiltrimi institucional dhe spiunazhi;
Përpjekje për të infiltrar struktura të sigurisë, administratës dhe politikës kosovare përmes individëve me lidhje me Serbinë.
Aktivitete të shërbimeve inteligjente serbe (BIA) për të mbledhur informacione apo për të destabilizuar sigurinë.
Arrestime të personave të dyshuar për spiunazh në favor të Serbisë (rasti i fundit me togerin e Policisë së Kosovës).
– Lëvizjet politike brenda Kosovës
Përdorimi i Listës Serbe si një mjet të ndikimit direkt të Beogradit në politikën e brendshme të Kosovës.
Obstruksion i funksionimit të Kuvendit apo institucioneve përmes bojkotit ose manipulimeve politike.
Pengim i integrimit të komunitetit serb në institucionet e Kosovës në mënyrë të qëllimshme.
Pra – lufta hibride serbe ndaj Kosovës është një përzierje e metodave të luftës moderne që nuk kërkojnë domosdoshmërisht konfrontim të drejtpërdrejtë ushtarak, por që janë po aq të rrezikshme për stabilitetin dhe sigurinë e vendit .
